Een veiliger werkplek met afsluiters met open-headsensor voor peristaltische pompen

Wanneer een peristaltische pomp is uitgerust met een afsluiter met open-headsensor, of wanneer een bestaande pomp is voorzien van een losstaand systeem, zal de aandrijving automatisch worden afgesloten zodra iemand de pompkop om de een of andere reden openzet. Deze technologie geeft technici en operators extra bescherming bij onderhoudswerkzaamheden of bij het vervangen van slangen als preventief onderhoud.

Peristaltische pompen worden ingezet om problemen met lastig te verwerken vloeistoffen op te lossen en komen vooral van pas als het gaat om steriele, shear-gevoelige of zeer zuivere vloeistoffen. Vanwege de constructie wordt de vloeistof blootgesteld aan het enige onderdeel van de slang dat apart voor de specifieke vloeistof in kwestie of met het oog op de geldende verordeningen kan worden geselecteerd. Hierdoor is wanneer het juiste materiaal voor de slang geselecteerd is het vloeistoftraject goed compatibel. Hiermee worden besmetting en het voortijdig moeten afschrijven van de slangen voorkomen. Een peristaltische pomp kan de vloeistof continu of gedoseerd opvoeren. Bij een peristaltisch pompsysteem gaat het om een verdringerpomp met drie componenten: de aandrijving, de pompkop en de slang.

Hoe werkt een peristaltische pomp?

Een pompkop bestaat uit slechts twee onderdelen: de rotor en de behuizing. De slangen worden aangebracht in het daarvoor bedoelde bed – tussen de rotor en de behuizing in – waar ze worden geblokkeerd (vastgeklemd).

De rollers op de rotor bewegen zich door de slangen en duwen de vloeistof zo voort. Achter de rollers herneemt de slang zijn vorm, creëert daarbij een vacuüm en zuigt daarachter de vloeistof naar binnen.

Tussen de rollers wordt er een "kussen" van vloeistof gevormd. Die is specifiek afgestemd op de DN (binnendiameter) van de slang en de geometrie van de rotor. De flowsnelheid wordt verkregen door de snelheid te vermenigvuldigen met de grootte van het kussen. Het kussen blijft redelijk constant, behalve bij zeer viscieuze vloeistoffen.

Doordat de slang het enige onderdeel van het systeem is dat met de vloeistof in aanraking komt, zijn peristaltische pompen gemakkelijk te reinigen, hebben ze uitstekende opvoereigenschappen en zijn ze zeer geschikt voor de meest uiteenlopende toepassingen, van chemische voederadditieven tot medicinale apparatuur en farmaceutische productie. Daar staat tegenover dat als er slangen moeten worden gewisseld voor preventief onderhoud of een nieuwe toepassing voor eenmalig gebruik, de operators de pompkop moeten openen. Daarbij komen de rollers dan open en bloot te liggen.

Tot voor kort was het zo dat men bij de meeste peristaltische pompen was aangewezen op de operator om de motor van de pomp voorafgaand aan de werkzaamheden uit te zetten. En dat wordt beschouwd als een SOP (standard operating procedure) bij werken met elektromechanische apparatuur. Door de stroom uit te schakelen wordt voorkomen dat de apparatuur toch onverhoeds weer in werking wordt gesteld.

Bij peristaltische pompen moeten de slangen regelmatig worden onderhouden en vervangen. Bij sommige oudere modellen moet de pompkop eerst worden weggenomen voordat de slangen kunnen worden vervangen. Bij nieuwere modellen die gemakkelijk te laden zijn kan de operator de slangen vervangen terwijl de pompkop gewoon op zijn plaats blijft. Op zich betekende dit een vooruitgang, alleen was opeens duidelijk dat de kans bestond dat men hierbij geraakt werd door een ronddraaiende rotor. Meer regelgeving en de grotere aandacht vanuit de branche voor veiligheid bleken prikkels om de ergonomie op de werkplek te verbeteren en een voorziening als de afsluiter met open-headsensor te ontwikkelen.

Door de extra beschermingslaag voor het personeel

Zorgen afsluiters met open-headsensor voor meer bescherming voor technici en operators die belast zijn met het vervangen van slangen en het uitvoeren normaal onderhoudwerkzaamheden in een omgeving waar volop productie wordt gedraaid. Deze nieuwe voorziening brengt vooral voordelen bij peristaltische pompen die draaien in een systeem waar een pc of een SCADA-computer de pompen op afstand kan aansturen. Het onverhoeds op afstand opnieuw in werking stellen van een pomp wordt verhinderd door de afsluiter met open-headsensor, zoals ook gebeurt bij lockout/tagout procedures. Afsluiters met open-headsensor kunnen ook onervaren of incidentele gebruikers van peristaltische pompen tegen letsel beschermen als ze slangen aanbrengen of vervangen. Deze sensortechnologie wordt gekoppeld aan snelladende pompkoppen die de aandrijving moeten stilzetten als de pompkop geopend is, waardoor men niet wordt blootgesteld aan bewegende rollers die verbonden zijn met de aandrijfas.

Daarnaast is er voor bedrijven die beschikken over eigen peristaltische pompen zonder afsluiters met open-headsensor nog de optie van een losstaand sensorsysteem, zoals de Masterflex pompsystemen met een pompkop van het type L/S^® Easy-Load^® II of I/P^® Easy-Load. Wanneer een operator de pompkop opent, bewust of per ongeluk, wordt de aandrijving die gekoppeld is aan een afsluiter van de stroom afgehaald. Er gaat dan pas weer stroom naar de aandrijving als de operator de pompkop gesloten heeft.

Het losstaande systeem is voorzien van een schakelkast voor de afsluiter en een nieuw type pompkop met open-headsensor. De pompkop met de afsluiter met open-headsensor is gemakkelijk te koppelen aan de schakelkast voor de afsluiter, waarin een schakelbord zit met daarop enkele relais die de spanning eraf halen zodra de pompkop wordt geopend. Wanneer de pompkop wordt geopend terwijl de installatie in bedrijf is, zal de schakelkast voor de afsluiter de aandrijving onmiddellijk stilzetten. Er gaat pas weer stroom naar de aandrijving als de operator de openstaande pompkop weer heeft gesloten. Een verklikkerlampje op de kast geeft ook visueel de status van de pompkop nog eens weer.

De schakelkast voor de afsluiter op het losstaande systeem kan de inkomende signalen van twee gestapelde pompkoppen ontvangen en zal reageren zodra een daarvan wordt geopend. De kast wordt geleverd inclusief een plug die de ene sensor stillegt, voor gebruik in een éénkanaals configuratie. Moet er gebruik worden gemaakt van twee kanalen, dan wordt deze plug weggenomen en wordt ook de tweede kop verbonden. Dit losstaande systeem is ook gecertificeerd conform NEMA 4X / IP66 voor gebruik in vochtige omgevingen, waardoor het ideaal is voor de voedselverwerkende industrie en andere bedrijfstakken die met strenge protocollen voor cleane omstandigheden werken.

De afsluiter met open-headsensor kan met het losstaande systeem een belangrijke functie vervullen als het gaat om de bescherming van technici en operators die met de peristaltische pompen werken. Deze technologie zorgt voor meer veiligheid op de werkplek nu bedrijven deze voorziening steeds vaker toevoegen aan de bestaande opstellingen met peristaltische pompen.